Τα μικρότερα νησιά του συμπλέγματος των Μικρών Κυκλάδων είναι το Πάνω και το Κάτω Κουφονήσι. Βρίσκονται 3 ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά της Νάξου και χωρίζονται μεταξύ τους από ένα στενό πορθμό. Την ονομασία τους οφείλουν στη παράδοση που λόγω της ύπαρξης πολλών σπηλιών τα θεωρούσαν κούφια, έτσι αρχικά ονομάστηκαν Κουφιονήσια και στη συνέχεια μετονομάστηκαν σε Κουφονήσια.

Τα Κουφονήσια υπήρξαν κέντρα του πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού με σημαντική ιστορία, σύμφωνα με ευρήματα αρχαιολογικών ανασκαφών που πραγματοποιήθηκαν στα εδάφη τους. Κατοικούνται ήδη από την Προϊστορική εποχή ενώ μέσα από το πέρασμα του χρόνου πέρασαν στην κυριαρχία διάφορων λαών. Η ακτογραμμή τους δημιούργησε φυσικά καταφύγια που χρησιμοποιήθηκαν από τους πειρατές.

Το Πάνω Κουφονήσι με έκταση 5,77 τ.χιλ. και πληθυσμό 366 κατοίκων είναι το μικρότερο κατοικήσιμο νησί των Κυκλάδων. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την αλιεία αλλά και τον τουρισμό, καθώς το νησί έχει σημειώσει μεγάλη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια.

Φημίζεται κυρίως για τις παραλίες με τα κρυστάλλινα νερά και για το ότι καταφέρνουν να διατηρούν την αγνότητα του τοπίου ακόμα και κατά τη διάρκεια της υψηλής τουριστικής περιόδου. Οι παραλίες είναι σχεδόν όλες αμμώδεις με πιο φημισμένες τις παραλίες Πλατιά Πούντα (Ιταλίδα), Φανός, Χαροκόπου και Πορί.

Το Κάτω Κουφονήσι (έκτασης 4,4 τ.χιλ.) είναι σχεδόν ακατοίκητο. Η πρόσβαση στο νησί διευκολύνεται καθημερινά με καραβάκι από το Πάνω Κουφονήσι.

Η πιο γνωστή παραλία του νησιού είναι το Νερό, όμως μπορεί κανείς να ανακαλύψει παραλίες-σπηλιές κατά μήκος της ακτογραμμής του. Στο Κάτω Κουφονήσι αξίζει να επισκεφθεί κανείς το εκκλησάκι της Παναγίας, χτισμένο πάνω σε αρχαία ερείπια.